قدرت مبتنی بر زور یا پاداش؟
منشأ قدرت در کجاست؟ آن چیست که یک فرد یا یک گروه می‌تواند در سایۀ وجودش بر دیگران اعمال نفوذ کند؟
پایگاه قدرت مبتنی بر زور، بر پایۀ ترس و وحشت قرار دارد. مبنای زور چیزی جز ترس یا تهدید نیست. انسان در برابر ترس یا تهدید تسلیم می‌شود یا از خود سازگاری نشان می‌دهد؛ چون در غیر این صورت با واکنش منفی روبه‌رو خواهد شد.
قدرت مبتنی بر پاداش درست نقطۀ مقابل قدرت مبتنی بر زور است. افراد بدان سبب مناسب خواست دیگران رفتار می‌کنند، که آن رفتار به مزایا و منافع مثبت می‌انجامد؛ بنابراین کسی که بتواند پاداش‌ها را توزیع نماید(مشروط بر اینکه دیگران این پاداش‌ها را ارزشمند بدانند) او بر آن‌ها قدرت دارد. مقصود ما از واژۀ پاداش، ((پاداش‌های مادی)) است و شامل ارتقای مقام، شغل جالب، دوستان صمیمی، اطلاعات مهم، پست مناسب(برای کار کردن یا حوزه مناسب از نظر فروشنده) می‌شود.
قدرت مبتنی بر زور و قدرت مبتنی بر پاداش نقطۀ مقابل هم هستند. اگر فرد بتواند کسی را از یک ارزش مثبت محروم نماید یا چیزی که دارای ارزش منفی است بر وی تحمیل نماید، او نسبت به شخص دوم دارای قدرت مبتنی بر زور است. اگر کسی بتواند چیزی که دارای ارزش مثبت است به دیگری بدهد یا بتواند چیزی را که دارای ارزش منفی است از او سلب نماید، فرد مزبور(نسبت به دیگری) دارای قدرت مبتنی بر پاداش است.
در مورد قدرت مبتنی بر زور، فرد الزاماً نباید مدیر باشد تا بتواند از طریق دادن پاداش اعمال نفوذ نماید. پاداش‌هایی چون دوستی، پذیرفتن فرد، و تحسین و ستایش در هر کجا و به وسیلۀ هرکس در سازمان میسر است. میزانی که فرد در پی کسب پاداش است(و از سوی دیگر توان شخص دیگر در دادن یا ندادن این گونه پاداش‌ها) به عنوان یک پایگاه قدرت در می‌آید.
(منبع: رفتار سازمانی ترجمه‌ی دکتر علی پارساییان و دکتر سید محمد اعرابی)
عالیه