پیش نویس زندگی برنده و بازنده

پیش نویس زندگی چگونه به اجرا در می آید

زمانی که داستان زندگی دوران کودکی خود را نگاشته ایم، احتمالا این داستان را به پیش برده و حداقل برای برهه ای از دوران بزرگسالی آنرا زندگی می کنیم. در ادامه، توضیح خواهیم داد که شما چگونه ممکن است پیش نویس زندگی خود را به عنوان برنده، بازنده و یا غیر برنده به اجرا در آورید. ما نشان خواهیم داد که چگونه افراد ممکن است در داخل قالبهای رفتاری نشأت گرفته از پیش نویس زندگی وارد شده و یا از آن خارج گردند و توضیح خواهیم داد که دانستن پیش نویس زندگی در فهم و شناخت الگوهای زندگی انسانها چقدر اهمیت دارد. پیش نویس شما دارای یک محتوا و یک روند است. به خاطر خواهید داشت که محتوا از چه چیز و روند از چگونگی صحبت می کند. محتوای پیش نویس زندگی شما از دیگران متفاوت است. ویژگی و بی همتایی آن مانند اثر انگشت است. از طرف دیگر روند پیش نویس زندگی بنظر می رسد که به طور نسبی در تعداد محدودی از الگوهای مشخص میگنجد.

پیش نویس زندگی برنده، بازنده و غیربرنده

در رابطه با محتوا، می توانیم پیش نویس زندگی را تحت سه عنوان زیر دسته بندی کنیم:

• برنده و موفق

• بازنده

• غیر برنده یا معمولی و پیش پا افتاده

یش نویس زندگی برنده و موفق

از نظر برن یک انسان «برنده و موفق» کسی است که «به اهداف موردنظر خود می رسد.» (رابرت گولدینگ اضافه نمود که: و در نتیجه آن دنیا را جای بهتری می سازد.») لازمه «برنده شدن» اینست که «اهداف مورد نظر» با آرامش و راحتی، شادمانی و ملایمت به تحقق برسد.

اگر در کودکی تصمیم بگیرم که رهبر بزرگی شوم و سرانجام یک ژنرال یا سیاستمدار موفق و محبوب همگان شوم، من یک برنده هستم. اگر تصمیم بگیرم که یک میلیونر شوم، در صورتی برنده خواهم بود که بتوانم یک میلیونر شادمان، خوشحال و راحت باشم اگر تصمیم بگیرم زاهد فقیری بشوم و همان زاهدی بشوم که با خوشحالی در غاری زندگی کنم، برنده خواهم بود. «برندگی و موفقیت» همیشه به اهدافی که من برای خودم تعیین میکنم مربوط می شود.

پیش نویس بازنده

برعکس یک فرد برنده، «بازنده کسی است که به اهداف موردنظر خود نمی رسد.» بار دیگر، فقط رسیدن و یا نرسیدن به اهداف مورد نظر نیست که اهمیت دارد، بلکه میزان راحتی و آرامشی که با آن همراه است مهم است. اگر من تصمیم بگیرم که رهبر بزرگی شوم، وارد ارتش شوم و نهایتا کوس رسواییام نواخته شود، من بازنده هستم. و اگر زندگی سیاسی من، به خاطر رسوایی هایی که به بار آوردم، با اخراج از دفترم پایان یابد، من بازنده هستم.

اگر تصمیم بگیرم که میلیونر شوم و نهایتا زاهد فقیری شوم، بازنده هستم. من باز هم بازنده هستم اگر تصمیم بگیرم میلیونر شوم و نهایتا میلیونر بشوم ولی دائما به خاطر زخم معده و فشار کار احساس ناراحتی و فلاکت بکنم، و اگر زاهد غارنشینی بشوم و در آنجا باشکوه و شکایت از فقر و رطوبت غار و نداشتن همدم و همنشین زندگی کنم، یک بازنده هستم.

برن در تفسیر و تعریف «برنده» و «بازنده» در رابطه با «رسیدن به اهداف موردنظر» بسیار دقیق بود، زیرا او براین تأکید داشت که «برنده و موفق» فردی نیست که به سادگی با کسانی که مال و اموال انبوهی را جمع آوری کرده اند مساوی باشد. به همین نسبت «بازنده» الزاما کسی نیست که از نظر مادی توانایی چندانی نداشته باشد. واقعیت این است که بعضی از ما در دوران کودکی ممکن است تصمیم بگیریم هدفهایی را دنبال کنیم که بدون درد و رنج، محدودیتها و یا حتی صدمات بدنی قابل دسترسی نیستند. به عنوان مثال، کودکی ممکن است تصمیم غیرکلامی بگیرد که «من در انجام هرکاری شکست خواهم خورد.» و زندگی را با انجام این پیش نویس ادامه دهد.

برای رسیدن به این هدف، او همیشه شکست می خورد. کودکی دیگر ممکن است در اوایل زندگی چنین تصمیم بگیرد که: «برای اینکه پدر و مادرم دوستم داشته باشند باید همیشه مریض باشم.» و برای رسیدن به این هدف غم انگیز همیشه تلاش کند. پیش نویس هایی با چنین پیامدهایی «بازنده» محسوب میگردند با وجود اینکه در تعریف برن نمیگنجند. پیش نویس بازنده برطبق شدت پیامدهای حاصله، به صورت درجه یک، درجه دو و درجه سه تقسیم بندی شده است.

در پیش نویس بازنده درجه یک، شکستها و از دست دادنها به اندازهای خفیف هستند که در حوزه اجتماعی شخص قابل بررسی هستند. به عنوان مثال می توان از مشاجرات و کشمکشهای پی درپی در کار، افسردگیهای خفیف با درمان سرپایی و یا عدم پیشرفت تحصیلی دانشگاهی نام برد.

پیش نویس بازنده درجه دو پیامدهای ناخوشایندی را در پی دارد که آنقدر جدی هستند که در سطح اجتماعی قابل بررسی نیستند و ممکن است شامل اخراج از مشاغل متعدد، بستری شدن برای افسردگی شدید و یا اخراج از دانشگاه به علت ناسازگاری باشد.

پیش نویس بازنده درجه سه ممکن است به مرگ، صدمات و یا بیماریهای شدید و یا بحرانها و مشکلات قانونی ختم شود. پیامدهای چنین پیش نویسهایی ممکن است زندانی شدن به خاطر دزدی از صندوق اداره، بستری بودن مادام العمر به جهت اختلالات روانی و یا خودکشی بعد از مردود شدن در امتحانات نهایی باشد. برای بیان پیش نویس درجه سه و پیامدهای حاصله از آن اصطلاح “Hamartic” را به کار می بریم که از لغت یونانی “Hamartia” به معنای «اشکال اساسی» مشتق شده است. این لغت بیانگر این است که پیش نویس بازنده همانند نمایشنامه های تراژدی یونان قدیم به طور بیرحمانه ای از تصمیمات اولیه منفی به صحنه نهایی تراژدی منتهی می شود.

منبع: (تحلیل رفتار متقابل، یان استورات/ون جونز)

ادامه ی مقالات تحلیل رفتار متقابل را دنبال کنید…