سازماندهی زمان در تحلیل رفتار متقابل: مراسم و مناسک
سازماندهی زمان در تحلیل رفتار متقابل: مراسم و مناسک
همچنانکه در گروه نشسته ایم، مردی که در روبروی من نشسته است ناگهان سکوت را می شکند، به نفر پهلو دستی خود رو کرده و می گوید:
«خوب مثل این که قراره به هم دیگه معرفی بشیم. من فرِد اسمیت هستم و از ملاقات شما بسیار خوشبختم.» و با او دست می دهد.
فرد اینطور خواست که با انجام مراسم، وقت خود را سازماندهی کند. این یک رابطه متقابل اجتماعی و معمول است که به نظر می رسد روند آن از قبل برنامه ریزی شده است.
همه کودکان مراسم و مناسکی را که با فرهنگ خانوادگی آنها مناسبت دارد می آموزند. اگر شما از اهالی کشورهای غربی باشید و کسی دستش را به منظور دست دادن دراز کند، شما می دانید که باید دست او را گرفته و بفشارید. یک کودک هندی هم به شیوه خاص خود سلام کردن را یاد می گیرد. دختران و پسران انگلیسی یاد می گیرند که وقتی کسیمیگوید «چطوری» آنها در جواب همین سئوال را تکرار کنند.
مراسم در میزان ساده و یا پیچیده بودن با یکدیگر متفاوتند. ساده ترین آنها تبادل نوازشی یک کلمه است: «سلام!» «سلام؟!» و در نقطه مقابل آن، بعضی مراسم مذهبی قرار می گیرند که روند آنان در واقع نوشته شده است و شخص روحانی و نمازگزاران، دستورالعمل های دقیق را پیگیری می کنند و این مراسم ممکن است ساعتها به طول انجامد.
از نظر ساختاری، برنامه ریزی مراسم به حالت نفسانی «والد» مربوط میشود. در رابطه با انجام مراسم و مناسک، ما به حالت نفسانی «کودک» می رویم و به این دستورات و فرامین «والد» گوش فرا می دهیم. از نظر کنشی، مراسم معمولا با «کودک مطیع و سازگار» به اجرا در می آیند. اغلب اوقات، مناسک به علت سازگاری با هنجارهای مورد انتظار نتایج آرام بخشی را در پی دارند و در نتیجه به صورت رفتارهای مثبت «کودک مطیع و سازگار» طبقه بندی می شوند. به دلیل استفاده از کلمات، لحن صدا و حرکات بدنی قالبی و کلیشه ای ممکن است مشکل باشد که از روی مراسم و مناسک تشخیص رفتاری داد.
از نقطه نظر «کودک»، مراسم در مقایسه با انزوا، بیشتر در معرض خطرات و ریسکهای روانی قرار دارند. در هر حال، مراسم نوازشهای مثبت و معمولی را در پی دارند. افرادی که در مراسم شرکت می کنند می توانند به راحتی تبادل نوازش کنند. هر چند که میزان این نوازشها ممکن است کم باشد، ولی در پر کردن بانک نوازشی ما اهمیت دارند. اگر این مسئله را باور ندارید، تصور کنید که اگر دست خود را به منظور دست دادن به طرف کسی دراز کنید و شخص مقابل شما را نادیده بگیرد، چه احساسی خواهید داشت. قابل پیش بینی بودن نوازشهایی که در مراسم ردو بدل می گردند، در نظر افرادی که در کودکی تصمیم گرفته اند که تبادل نوازش در یک رابطه نزدیکتر با ریسک و خطر همراه است، نکته مثبتی به شمار می آید.
منبع: (تحلیل رفتار متقابل، یان استورات/ون جونز)
ادامه ی مقالات تحلیل رفتار متقابل را دنبال کنید…
دیدگاهتان را بنویسید