مثال کش لاستیکی در تحلیل رفتار متقابل
زمانی که در جروبحث با مدیر کل وارد پیش نویس زندگی خود شدم، تنها به خاطر این نبود که وضعیت فشارزا بود بلکه به این دلیل هم بود که وضعیت این زمانی این مکانی شبیه صحنه دردناکی از دوران کودکی من بود.
به زبان تحلیل رفتار متقابل، ما میگوئیم که وضعیت کنونی مانند کش لاستیکی است و برگشتی است به وضعیت اولیه.
این موضوع بیانگر این است که ما در زمانهایی به گونه ای پاسخ می دهیم درست مانند این که ما را به منجنیق بسته اند و به صحنه های اولیه دوران کودکی پرتاب کرده اند. یک باند لاستیکی بسیار عظیمی را در نظر بگیرید که در طول زمان کشیده شده است و به عناصر فعلی که یادآور درد و رنجهای دوران کودکی هستند وصل است؛ و هرگاه کشیده میشود ما به گذشته های دور برمیگردیم.
معمولا ما خاطرات آگاهی از دوران کودکی خود نداریم. بنابراین نمی توانیم شباهتها را تشخیص دهیم. در مورد من، باند لاستیکی از مدیرکل تا پدر عصبانیم کشیده شد. ولی زمانی که از خشم و غضب مدیر وحشت کرده بودم، نمی توانستم آگاهانه پدر خود را پشت سر او تشخیص دهم.
از آنجائیکه پدر و مادر افراد بسیار مهمی در زندگی اولیه ما هستند، آنها معمولا در انتهای کش لاستیکی قرار دارند. همچنین خواهرها وبرادران. پدر بزرگها و مادربزرگها، عمه ها، خاله ها، دایی ها و عموها نیز بدین گونه اند. ما هرگاه به گروهی از مردم بر می خوریم، ممکن است یکی از آنان را در نقش پدر و مادر و یا خواهر و برادر خود ببینیم و گاهی در روابط مهم خودمان آنها را در قالب افرادی که در گذشته با آنها بوده ایم می بینیم. البته ما این کار را بدون آگاهی انجام می دهیم.
این همان پدیده ای است که به کلام فرویدی ها «انتقال» نامیده می شود. از نظر تحلیل رفتار متقابل، ما آنرا به شکل عامیانه «ماسک زدن به چهره دیگران» می نامیم. زمانی که با رئیسم جروبحث میکردم و پیش نویس زندگیم به جریان افتاد، ماسکی از چهره پدرم بر صورت او گذاشتم.
کش های لاستیکی همیشه به طرف افراد کشیده نشده اند. بلکه گاهی به صداها، بوهای خاص، محیط های بخصوص یا هرچیز دیگری که به طور ناخود آگاه ما را در وضعیت های فشارزای دوران کودکی قرار می دهند، قلاب می شوند.
یکی از هدفهای تغییر در سیستم تحلیل رفتار متقابل، قطع این کشهای الاستیکی است. از طریق فهم و شناخت پیش نویس و درمان شخصی، می توانیم آسیبهای اولیه را بهبود بخشیده و خودمان را از صحنه های قدیمی دوران کودکی رهایی بخشیم. با انجام این عمل، امکان می یابیم که در وضعیت این زمانی این مکانی با تمام منابع دوران بزرگسالی که دراختیار داریم تجهیز شویم.
منبع: (تحلیل رفتار متقابل، یان استورات/ون جونز)
ادامه ی مقالات تحلیل رفتار متقابل را دنبال کنید…
دیدگاهتان را بنویسید