روابط متقابل مماس و مسدود کننده
- رابطه متقابل مماس
یکی از اشکال تحریف توجیه، رابطه ی متقابل مماس است. یک رابطه متقابل مماس رابطه ای است که در آن محرک و یا موضوعهای مختلفی را مورد خطاب قرار می دهند و یا موضوع مشترک را از دیدگاههای متفاوت مورد خطاب قرار می دهند.
برای مثال، درمانگری از یکی از افراد گروه می پرسد که: «چه احساسی داری؟» او جواب می دهد: «خوب، وقتی که دیروز درباره این موضوع در گروه صحبت کردیم من عصبانی شدم.» با این پاسخ، او این موضوع را که چگونه احساس می کند مورد خطاب قرار می دهد ولی از دیدگاه دیروز به جای امروز.
و یا در یک مذاکره درباره دستمزد کارگران، نماینده اتحادیه می پرسد: «برای اینکه به توافقی برسیم چه خواسته ای از ما دارید؟» رئیس کارگزینی جواب می دهد: «ما اصلا از شرایط پیشنهادی شما راضی نیستیم.» در اینجا موضوع از «خواسته» به «احساس رضایت» تغییر می یابد.
“مکالمات روزمره پر از روابط متقابل مماس است.”
وقتی افراد در شرایطی هستند که آنرا فشارزا می یابند، احتمال بیشتری دارد که به این شکل به تحریف و توجیه بپردازند. این عجیب نیست، زیرا در شرایط فشارزا احتمال دارد که افراد احساس کنند که چهارچوب داوری آنان مورد تهدید قرار می گیرد. هدف پنهانی که در رابطه متقابل مماس وجود دارد این است که شخص مقابل را از موضوعی که موجب تهدید می شود دور نگاه دارد. شخصی که رابطه متقابل مماس را آغاز می کند با ضمیر آگاه خود عمل نمی کند.
اغلب اوقات، شخص مقابل رابطه متقابل مماس را به پیش می برد تا اینکه به موضوع اصلی بپردازد. او حتی ممکن است رابطه متقابل مماس را به شکلی که خود می خواهد برگرداند.
برای مثال:
- نماینده اتحادیه: «برای اینکه به توافقی برسیم چه خواسته ای از ما دارید؟»
- رئیس کارگزینی: «ما اصلا از شرایط پیشنهادی شما راضی نیستیم.»
- نماینده اتحادیه: «ما هم با پیشنهادات شما موافق نیستیم»
- رئیس کارگزینی: «اوه، پس شما از ما چه می خواهید تا راضی بشوید؟»
- نماینده اتحادیه: «خوب، مشکل این است که من مطمئن نیستم که شما بتوانید خواسته های ما را برآورده کنید»
وقتی که افراد در روابط متقابل مماس قرار می گیرند، ممکن است احساس ناراحتی بکنند از اینکه مکالمه آنها به جایی نمی رسد و یا به شکل دور باطلی در آمده است. در سطح روانشناختی، این دقیقا همان چیزی است که مورد نظر می باشد. مکالماتی نظیر این می تواند برای مدتی طولانی ادامه یابد. طرفین رابطه ممکن است احساس کنند که خیلی تلاش کرده اند ولی نهایتا احساس بی رمقی می کنند. در پایان مکالمه، آنها شاید هرگز به موضوع اولیه ای که مورد نظرشان بود برنگردند.
- روابط متقابل مسدود کننده
در یک رابطه متقابل مسدود کننده، هدف از مطرح کردن یک موضوع، با مخالفت درباره تعریف آن موضوع نادیده گرفته می شود.
در این مورد مثالهای زیر را می توان آورد:
- درمانگر: «چه احساسی داری؟»
- عضو گروه: «منظور شما روحی – روانی است و یا جسمی؟»
- نماینده اتحادیه: «برای اینکه به توافق برسیم چه خواسته ای از ما دارید؟»
رئیس کارگزینی: «آیا شما درباره آنچه که میخواهیم صحبت می کنید، و یا آنچه که می توانیم به دست آوریم؟»
شما به ندرت می بینید که روابط متقابل مسدود کننده ادامه پیدا کند. به احتمال زیاد به محض مسدود کردن، طرفین مکالمه شروع می کنند به بحث و جدل در مورد جزئیات تعریف موضوع. و یا اگر یکی از طرفین رابطه واقعا قصد مسدود کردن آنرا داشته باشد، مکالمه در سکوت فشارزایی متوقف می شود.
“در سطح روانشناختی، هدف از رابطه متقابل مسدود کننده همانند هدف از رابطه متقابل مماس است؛ یعنی اجتناب از موضوعهایی که می تواند تهدید کننده چهارچوب داوری یک و یا هر دو طرف رابطه باشد.”
منبع: (تحلیل رفتار متقابل، یان استورات/ون جونز)
ادامه ی مقالات تحلیل رفتار متقابل را دنبال کنید…
دیدگاهتان را بنویسید