عوامل مؤثر در ایجاد فرسودگی شغلی چیست؟

پیش از این در مطالب قبل عنوان کردیم که فرسودگی شغلی چیست؟ ، علایم هشدار دهندۀ آن کدامند؟ و مقابلۀ فردی با آن چگونه است؟

اکنون به عوامل مؤثر در شکل‌گیری آن اشاره می‌کنیم:

• ناآشنا بودن افراد با هدف یا اهداف سازمان یا قابل درک نبودن این اهداف برای آنان.
• سیاست‌هایی که مدیریت سازمان در ابعاد مختلف حیات شغلی وضع می‌کند یا در عمل به کار می‌گیرد.
• شیوه‌های رهبری و مدیریت اِعمال شده به ویژه در سطوح پایه یا نحوۀ رفتار سرپرستان واحدها با مرئوسان.
• سخت و غیرقابل انعطاف بودن قوانین، مقررات و آیین‌نامه‌ها در سازمان.
• ناسالم بودن شبکه‌های ارتباطی در سازمان و فقدان ارتباط‌های دوطرفه و از پایین به بالا در سازمان.
• مداخلۀ کم‌اثر مدیریت سازمان در امور کارکنان(رفاهی، درمانی، تفریحی…).
• بهره‌گیری ناکافی از همۀ توان و استعدادهای بالقوۀ افراد در انجام دادن وظایف شغلی.
• مبهم بودن نقش فرد در سازمان و در فرآیند تولید، توزیع و مصرف کالا و خدمات ارایه شده توسط سازمان.
• ناراضی بودن افراد از شغل، واحد یا سازمان محل کارشان یا پایین بودن سطح خشنودی یا رضایت آنان از شغل خود.
• فقدان امکانات لازم برای رشد و ترقی یا ارتقای افراد در سازمان.
• قرار گرفتن مداوم افراد در شرایطی که لازم است در زمان محدود، کار زیادی انجام دهند.
• واگذار کردن مسئولیت‌های بیش از ظرفیت افراد به آنان و ترس افراد از ناتوانی برای انجام دادن این مسئولیت‌ها.
• درگیر شدن در احساس تعارض نقش که طی آن نقش‌های متعارض به عهدۀ فرد گذاشته می‌شود(برای مثال از سرپرست خواسته می‌شود افراد تحت نظارت خود را وادار به کار بیشتر کند و در عین حال از او انتظار می‌رود با آنان رفتاری دوستانه داشته باشد).
• هماهنگ نبودن میزان پرداخت حقوق و مزایا با میزان کاری که انتظار می‌رود فرد در سازمان، انجام دهد.
• نامناسب بودن نظام ارزیابی عملکرد شغلی افراد و جایگزین شدن رابطه به جای ضابطه در سازمان.
• فقدان امکانات مناسب، اثربخش نبودن دوره‌های آموزشی تشکیل شده برای کارکنان و ناآشنا بودن متصدیان مشاغل گوناگون سازمان با وظایف خود.

(منبع: بهداشت روانی در محیط کار تألیف پروفسور محمود ساعتچی)