عوامل مؤثر بر جو سازمانی

عوامل مؤثر بر جو سازمانی

جوّ سازمانی تحت تأثیر عوامل گوناگون درون و برون سازمانی قرار می‌گیرد. در زیر به بعضی از این عوامل، اشاره شده است:

۱. نظام ارزشی مدیران: نظام ارزشی مدیران، بر فرآیند تصمیم‌گیری آنان اثر می‌گذارد و جو سازمانی را نیز، تحت تأثیر قرار می‌دهد.

۲. سبک رهبری: در شرایطی که مدیران به افراد تحت نظارتشان اعتماد نشان می‌دهند و آنان را در تصمیم‌گیری‌ها سهیم می‌سازند، جوّ سازمانی حاصل از این رفتار با جو سازمانی حاصل از رهبری آمرانه، و بدتر از آن، استبدادی، متفاوت است.

۳. شرایط اقتصادی: وقتی شرایط اقتصادی سازمان در حال رشد و شکوفایی است، مدیران تمایل بیشتری برای خطرپذیری نشان می‌دهند. اما در دوران رکود اقتصادی سازمان، بودجه‌ها کاهش پیدا می‌کند و مدیران در تصمیم‌گیری‌ها محافظه کارتر می‌شوند. در این شرایط، خلاقیت و نوآوری کاهش پیدا می‌کند، پیشنهادات جدید ارائه نمی‌شوند و در صورت ارائه نیز، مورد توجه مدیریت سازمان قرار نمی‌گیرند.

۴. ساختار سازمانی: ساختار سازمانی می‌تواند اثرات قابل توجهی بر جوّ سازمانی داشته باشد. برای مثال، سازمانی که در آن روابط و شیوۀ گزارش‌دهی ثابت و قواعد و مقررات در آن خشک است، در آن صورت به شکل سازمانی بوروکراتیک و سرد احساس می‌شود.

۵. منش اعضا: صفات نسبتاً ثابت و پایدار شخصیت یا ابعاد اخلاقی و معنوی شخصیت(منش) کارکنان، در شکل‌گیری و تغییر جو سازمانی، مؤثر است.

۶. اندازۀ سازمان: هرچه سازمان‌ها بزرگتر شوند، احتمال اینکه خشک‌تر و ساختارگراتر باشند، بیشتر است. در سازمان‌های کوچک، تلاش مدیریت برای ایجاد جوّ سازمانی خلاق، نوآور و منسجم زودتر به نتیجه می‌رسد و اکثر نوآوری‌ها و اکتشاف‌های خلاق نیز مربوط به سازمان‌های کوچک است.

۷. ماهیت کار: انواع، ماهیت و تنوع مشاغل سازمان، در ایجاد جو سازمانی مطلوب یا نامطلوب، اثر می‌گذارد. برای مثال، جو سازمانی در یک شرکت خدمات رایانه‌ای می‌تواند با جو سازمانی در یک سازمان انتظامی، متفاوت باشد.

(منبع: روان‌شناسی صنعتی و سازمانی تألیف دکتر محمود ساعتچی)