تشخیص پدیدار شناختی حالت نفسانی
گاهی اوقات ممکن است به جای به یاد آوردن گذشته، آن گذشته را دو مرتبه به تجربه در آورم. اریک برن اینطور می نویسد که «… اعتبار پدیدار شناختی تنها زمانی اتفاق می افتد… اگر شخص بتواند حالت نفسانی را به طور کامل، دوباره تجربه کند».
آن زمان را که اخیرا به یاد آوردید تصور کنید، یعنی وقتی که پدرتان شما را به زور وادار می کرد که کتاب بخوانید و سپس برای تلفظ غلط کلمات به شما می خندید. اگر شما و من در روند درمانی با یکدیگر کار می کردیم، من ممکن بود شما را تشویق کنم که به آن صحنه از دوران کودکی خود برگردید. شاید شما بابای خود را روبروی خود تصور کنید، و چیزهایی را بگویید که در شش سالگی نمی توانستید به او بگوئید. شما در ابتدای امر، خود را در رابطه با پدرتان نالان و گریان می بینید. سپس ممکن است خشمهای وحشتناک خود را حس کرده و شروع به جیغ و فریاد بکنید «خیلی بی انصافی بود که این رفتارها را با من داشتی!» در حالیکه در حال زدن کوسن و بالش و مبل جلوی خودتان هستید، به همان گونه که دوست داشتید این ضربات را به پدرتان می زدید. شما و من دارای تشخیص پدیدار شناختی بخشی از محتوای حالت نفسانی «کودک» شما هستیم.
اریک برن لغت «پدیدار شناختی» را در اینجا به معنایی متفاوت از آنچه در فرهنگ لغات تعریف شده به کار برده است. او هیچگاه توضیح نداد که چرا چنین انتخابی کرده است، به طور خیلی ساده مفهوم علمی اریک برن را همچنانکه در بالا توضیح داده شد به خاطر داشته باشید.
تشخیص حالات نفسانی در روند بالینی و درمانی
ترجیحا ما علاقه مند هستیم که هر چهار روش (تشخیص رفتاری، تشخیص رفتار اجتماعی، تشخیص بر مبنای سابقه و شرح حال و تشخیص پدیدار شناختی) را به کار بریم. لیکن عملا این کار اغلب اوقات غیر ممکن است و زمانی هم که ممکن است، ما در حد امکان به بهترین وجهی که می توانیم به سادگی تشخیص را انجام می دهیم.
زمانی که از نظریه تحلیل رفتار متقابل در کار خود در رابطه با مدیریت، آموزش و پرورش، یا آموزشهای نحوه ایجاد رابطه و یا به طور خیلی ساده برای کمک به رابطه روزانه خودمان با دیگران، استفاده می کنیم، لازم است که به طور اساسی تشخیص رفتاری انجام دهیم. البته، تشخیص اجتماعی به عنوان پشتیبانی برای سایر تشخیص ها خواهد بود.
حتی در درمانهایی که براساس نظریه تحلیل رفتار متقابل انجام می گیرد، تشخیص رفتاری اولین و مهمترین روش شناسایی حالات نفسانی میباشد.
برای رشد مؤثرتر در استفاده از نظریه تحلیل رفتار متقابل و تشخیصهای رفتاری دقیق تر بهتراست دائما تمرین کنیم. مرتبا به جدول نشانه های حالات نفسانی که برای خودتان تهیه کرده بودید مراجعه کنید و همچنانکه بیشتر و بیشتر نسبت به تغییرات حالات نفسانی خود آگاه می شوید، در آن تجدید نظر به عمل آورید.
اگر دستگاههای لازم را در اختیار دارید از خودتان نوار کاست یا ویدئو تهیه کنید. نشانه های حالات نفسانی خود را لحظه به لحظه تجزیه و تحلیل کنید. تغییرات بدنی خود را، به آنچه که در درون خود حس و تجربه می کردید مربوط سازید.
هرگاه با دیگران در ارتباط هستید تشخیص رفتاری را به صورت یک عادت در آورید.
فرصتهایی را که در اختیار دارید به بررسی تشخیص رفتاری، در مقابل تشخیص پدیدار شناختی و یا تشخیص بر مبنای سابقه و شرح حال بپردازید. لیکن این کار را با دیگران فقط و فقط زمانی انجام دهید که موافقت صریح آنان را از قبل دریافت کرده باشید. هر چه بیشتر به این روش بررسی بپردازید، تشخیص رفتاری شما دقیق تر خواهد شد.
منبع: (تحلیل رفتار متقابل، یان استورات/ون جونز)
ادامه ی مقالات تحلیل رفتار متقابل را دنبال کنید…
دیدگاهتان را بنویسید