الگوی حالات نفسانی
به بیست و چهار ساعت گذشته زندگی خود فکر کنید.
آیا در طول این مدت لحظاتی وجود داشت که شما درست شبیه زمانی که کودک خردسالی بودید رفتار، فکر و یا احساس کنید؟
آیا زمانهایی نیز وجود داشت که رفتار، فکر و یا احساس شما درست مانند آنچه در زمانهای گذشته از والدینتان یا جانشینان آنها کسب کرده اید باشد؟
آیا هنوز موارد و موقعیتهایی وجود دارد که رفتار، افکار و احساسهای شما فقط یک پاسخ مستقیم این زمانی این مکانی به آنچه که در آن لحظه خاص در اطراف شما اتفاق می افتد، باشد؟
در این موقعیتهاست که شما به عنوان انسان بزرگسالی که هم اکنون هستید پاسخ می دهید به جای این که پاسخ شما از ژرفای دوران کودکی شما برخاسته باشد.
همین حالا زمانی بگذارید و حداقل یک مورد از هر کدام از این سه روش مختلف رفتار، فکر و احساس که می توانید از بیست و چهار ساعت گذشته خود بیاد آورید بنویسید. با این کار شما اولین تمرین استفاده از الگوی حالات نفسانی را انجام داده اید.
حال بیایید درباره آنچه که انجام داده اید فکر کنید. شما سه روش مختلف زندگی در این جهان را آزموده اید. هر یک از اینها شامل یک رشته از رفتارها، افکار و احساسها است.
- زمانی که رفتار، افکار و احساسهایم درست مانند زمانی است که یک کودک بودم، در حالت نفسانی «کودک» خود قرار دارم.
- و مادامی که رفتار، افکار و احساسهایم درست شبیه والدینم و یا جانشینان آنهاست، من در حالت نفسانی «والد» خود قرار دارم.
- و وقتی که رفتار، افکار و احساسهایم پاسخی مستقیم به وضعیت این زمانی این مکانی در رابطه با آنچه که در اطرافم میگذرد است و تمام توانایی هایی را که به عنوان یک انسان بزرگسال دارم، به کار می گیرم، در حالت نفسانی «بالغ» خود قرار دارم.
اغلب اوقات در کاربرد تحلیل رفتار متقابل به سادگی می گوییم که در وضعیت «کودک»، «بالغ» و «والد» خود قرار داریم.
زمانی که این سه حالت نفسانی را در کنار یکدیگر بگذاریم. الگوی حالات نفسانی سه بخش شخصیت را که در واقع هسته اصلی نظریه ی تحلیل رفتار متقابل است، بدست آورده ایم. به صورت قراردادی سه حرف در کنار یکدیگر نمایانگر این سه بخش هستند. از آنجایی که سه بخش حالات نفسانی اغلب با حروف اول آنها نمایش داده می شوند این الگو را به نام الگوی و – ب – ک می شناسیم.
روند تجزیه و تحلیل شخصیت در قالب حالات نفسانی تحلیل ساختاری نامیده می شود.
الگوی ( و – ب – ک ) نمودار ساختاری اولیه الگوی حالات نفسانی
و : حالت نفسانی «والد»
رفتارها، افکار و احساسهایی که از والدین و یا جانشینان آنها فراگرفته شده اند.
ب : حالت نفسانی «بالغ»
رفتارها، افکار و احساسهایی که واکنش های مستقیم به وضعیت های این زمانی این مکانی است.
ک : حالت نفسانی «کودک»
رفتارها، افکار و احساسهایی که از دوران کودکی باز نواخته می شود.
منبع: (تحلیل رفتار متقابل، یان استورات/ون جونز)
ادامه ی مقالات تحلیل رفتار متقابل را دنبال کنید…
دیدگاهتان را بنویسید