پیش نویس طرح زندگی است
این اندیشه که الگوهای زندگی افراد بزرگسال تحت تأثیر تجربیات دوران کودکی آنان قرار میگیرد نه تنها هسته مرکزی نظریه تحلیل رفتار متقابل است، بلکه در بسیاری از گرایشها و نظریات روانشناختی دیگر هم وجود دارد. نکته ای که نظریه پیش نویس در تحلیل رفتار متقابل را از دیگر نظریات متمایز می سازد این است که از نظر تحلیل رفتار متقابل کودک در دوران اولیه زندگی طرح و برنامه ویژه ای برای زندگی آینده خودش بنیان می گذارد، تا اینکه به شکلی خیلی ساده یک نظرگاه کلی نسبت به جهان پیدا کند. این طرح زندگی به شکل نمایشنامه ای تهیه می شود که به طور واضحی دارای آغاز، بخش میانی و پایانی است.
وجه تمایز دیگر پیش نویس زندگی این است که طرح زندگی در انتخابهایی که شخص در زندگی به عمل می آورد نمود پیدا می کند. زمانی که کودک نمایشنامه زندگی خود را می نویسد، صحنه پایانی را هم به عنوان بخش جدانشدنی آن مینگارد. بخش های دیگر این طرح از قسمت ابتدایی تا صحنه های بعدی همه به گونه ای طرح ریزی شده اند که به صحنه پایانی ختم می شوند.
در زبان علمی نظریه ی پیش نویس، این صحنه پایانی را سرانجام پیش نویس می نامند. این نظریه بیانگر این است که وقتی ما به عنوان افراد بزرگسال پیش نویس زندگی خود را به جریان انداخته و آنرا عملی میسازیم، به طور ناآگاهانه رفتارهایی را برمی گزینیم که ما را به سرانجام پیش نویسمان نزدیکتر می سازد.
پیش نویس براساس تصمیمات دوران کودکی قرار دارد
اریک برن پیش نویس را به عنوان «طرح زندگی ساخته شده در دوران کودکی» تعریف نموده است. به این معنی که کودک درباره طرح زندگیش تصمیماتی میگیرد، یعنی پیش نویس صرفا بوسیله عناصر بیرونی مانند والدین یا محیط زندگی تعیین نمیگردد. در زبان علمی تحلیل رفتار متقابل، ما این مطلب را اینگونه بیان می کنیم: پیش نویس براساس تصمیمات دوران کودکی قرار دارد.
به همین دلیل است که کودکان مختلفی که در محیط مشترکی بزرگ شده اند ممکن است در مورد طرح و برنامه های زندگی متفاوتی از یکدیگر تصمیم گرفته باشند. اریک برن این مطلب را به سرگذشت دو برادری مربوط می کند که مادرشان به آنها گفته بود: «بالاخره از تیمارستان سردر می آورید.» یکی از این دو برادر در یکی از بیمارستانهای روانی بستری بود و دیگری روانپزشک شد.
در نظریه پیش نویس اصطلاح «تصمیم گیری» در معنای علمی خودش به کار گرفته می شود که با آنچه که در فرهنگ لغات معنی شده است متفاوت است.
تصمیمات پیش نویس زندگی کودک با تفکر آگاهانه ای که در تصمیم گیریهای دوران بزرگسالی وجود دارد متفاوت است. تصمیمات اولیه نتیجه احساسها بوده و قبل از اینکه کودک به زبان بیاید گرفته شده اند و بر مبنای واقعیت سنجیهای متفاوتی از آنچه که در دوران بزرگسالی به کار گرفته شده اند قرار دارند.
منبع: (تحلیل رفتار متقابل، یان استورات/ون جونز)
ادامه ی مقالات تحلیل رفتار متقابل را دنبال کنید…
دیدگاهتان را بنویسید