«بالغ» در الگوی کنشی حالات نفسانی
«بالغ» در الگوی کنشی حالات نفسانی معمولا به بخش های جزئی تری تقسیم نمی شود. ما رفتاری را «بالغانه» می دانیم که در پاسخ به مسائل این زمانی این مکانی باشد، و از تمام منابع و توانائیهای شخصی به عنوان یک فرد بزرگسال بهره جوید. .
ما تمام قسمتهای الگوی کنشی حالات نفسانی را تا بحال مورد بررسی قرار داده ایم و شما می توانید با مطالعه مطالب قبلی آن را مرور کنید.
اگر بخواهم بگویم شما در کدام بخش از حالات نفسانی کنشی خود قرار دارید، باید از روی رفتار شما قضاوت کنم. به همین دلیل این تقسیم بندی های جزئی کنشی را می توانیم همچنین توصیفهای رفتاری بنامیم.
ترسیم نمودار حالات نفسانی خود «اگوگرام»
هر کدام از بخش های حالات نفسانی کنشی شما تا چه حد در شخصیت شما مؤثر و مهم هستند؟ جک دوسی بدین منظور یک روش شهودی یا درک مستقیم را ارائه داده است، که آنرا اگوگرام یا نمودار حالات نفسانی خود نامیده است.
برای ترسیم اگوگرام، ابتدا یک خط افقی رسم کنید و در طول آن اسامی پنج حالت نفسانی کنشی خود را بنویسید. می توانید به جای نام کامل هر بخش حروف اولیه آنها را بنویسید، بنابراین «والد کنترل کننده و مستبد» به صورت «وک» و «کودک طبیعی» به شکل «ک ط» در می آید، سپس به شکل نمودار ۱ ترسیم کنید.
در بالای هر یک از تقسیم بندی های حالات نفسانی کنشی خطی عمودی رسم کنید. بلندی خط عمودی نشان دهنده این است که چه مقدار از زمان، در هر یک از حالات نفسانی خود بسر می برید.
ابتدا با آن بخش که فکر می کنید بیش از همه از آن استفاده می کنید، شروع کنید و خط عمودی را بالای آن رسم کنید. سپس خط عمودی را بالای بخشی رسم کنید که فکر میکنید کمتر از همه از آن استفاده می کنید. بلندی هر یک از این خطوط عمودی را به مقداری قرار دهید که با قضاوتهای شهودی شما در رابطه با مقدار زمانی که برای هر یک از بخش ها صرف کرده اید، تناسب داشته باشد.
نمودار ۱
نمودار۲
به عنوان مثال اگر بر این عقیده باشم که بیشتر اوقات در «بالغ» خود و کمتر اوقات در «والد مهربان و تغذیه کننده» خود قرار دارم، ممکن است دو ستون اولی که رسم می کنم به شکل نمودار ۲ باشد.
حال اگوگرام را با ترسیم سه ستون دیگر کامل کنید. بلندی هر یک را به مقداری قرار دهید که نشان دهنده زمانی باشد که شما در هر یک از بخش های حالات نفسانی کنشی خود بسر می برید. اگوگرام کامل شده من ممکن است مانند نمودار ۳ باشد.
بلندی دقیق هر ستون اهمیت ندارد، آنچه مهم است بلندی نسبی هر ستون در مقایسه با بقیه ستونهاست.
جک درسی اظهار نکرده بود که ستونها را به بخش های مثبت و منفی تقسیم کنیم، ولی جالب است که این کار را هم انجام دهیم. شما می توانید بخشی از ستونهای «و ک»، «و م»، «ک ط» و «ک م» را تیره کنید تا نشان دهنده بخش منفی باشد.
نمودار ۳
بدین ترتیب بخش تیره نشده نمایانگر بخش مثبت است. به عنوال مثال من بر این باورم که اغلب اوقات در بخش مثبت حالت نفسانی «کودک مطیع و سازگار» که از قوانین پیروی می کند، قرار دادم. و زمانی که رفتارهای سانسور نشده «کودک طبیعی» را دارم، بیشتر این رفتارها منجر به وضعیتی آرام، راحت، پربار و خلاق می گردد. من اغلب در «والد مهربان و تغذیه کننده» خود نیستم، ولی زمانی که در این حالت قرار میگیرم، به ندرت در بخش منفی «والد مهربان و تغذیه کننده خود» که به صورت افراطی به دیگران محبت می کند، قرار دارم. من اغلب در حالت نفسانی «والد کنترل کننده و مستبد» خود هستم. بطوری که معمولا این «والد کنترل کننده و مستبد» به صورت مثبت در جهت هدایت دیگران به کار گرفته می شود. اگوگرام کامل شده من شبیه نمودار ۴ است.
نمودار ۴
حال، اگوگرام خویش را به روش فوق ترسیم کنید.
اگر گروهی کار میکنید افکار و عقاید خود را در حالیکه اگوگرام را ترسیم می کنید با بقیه اعضای گروه در میان بگذارید. سریع و با حالت شهودی و درک مستقیم کار کنید.
چه چیزی درباره خود می فهمید؟
بعضی افراد در می یابند که یک اگوگرام در همه وضیتها برایشان کاربرد دارد. دیگرانی هستند که احساس می کنند، نیاز دارند دو اگوگرام یا بیشتر را به ترسیم درآوردند. شاید آنها یک اگوگرام در محل کار و یکی در خانواده داشته باشند. اگر شما نیز چنین هستید هر یک را جداگانه ترسیم کنید. چه چیزی فرا می گیرید؟
اگوگرام را برای کسی که خوب شما را می شناسد توضیح دهید. از او بخواهید که اگوگرام شما را ترسیم کند. با مقایسه این اگوگرام با اگرگرامی که خودتان رسم کرده اید چه می آموزید؟
منبع: (تحلیل رفتار متقابل، یان استورات/ون جونز)
ادامه ی مقالات تحلیل رفتار متقابل را دنبال کنید…
دیدگاهتان را بنویسید