انواع نوازش در تحلیل رفتار متقابل

انواع نوازش در تحلیل رفتار متقابل

ما می توانیم انواع نوازشها را به شرح زیر طبقه بندی کنیم:

• کلامی یا غیر کلامی

• مثبت یا منفی

• شرطی یا غیر شرطی

نوازشهای کلامی در مقابل نوازشهای غیر کلامی

در مثالی که در مطلب قبلی بیان شد شما و همسایه تان تبادل نوازشهای کلامی و غیر کلامی نمودید. هم با یکدیگر صحبت کردید و هم به هم لبخند زدید.

شما می توانستید نوازشهای کلامی دیگری را هم مبادله کنید از یک «سلام» گرفته تا یک مکالمه عریض و طویل.

نوازشهای غیر کلامی می توانند شامل دست تکان دادن، سر تکان دادن، دست دادن و یا بغل کردن و در آغوش گرفتن باشند.

اگر مطلب قبلی را مطالع کرده باشید، متوجه خواهید شد که هر نوع رابطه متقابلی، تبادل نوازش است. بیشتر روابط متقابل شامل تبادلات کلامی و غیر کلامی هستند و می توانند کاملا غیر کلامی باشند. به سختی می توان تصور کرد که رابطه متقابلی کاملا کلامی باشد و هیچگونه محتوای غیرکلامی نداشته باشد، فقط شاید در یک گفتگوی تلفنی بتوان آنرا تصور کرد.

نوازشهای مثبت در مقابل نوازشهای منفی

یک نوازش مثبت نوازشی است که شخص نوازش گیرنده احساس و تجربه خوبی را پیدا کند، در حالی که نوازش منفی عبارتست از یک تجربه ناخوشایند و دردناک برای نوازش گیرنده. در مثالی که در مقاله ی قبل آوردیم، شما و همسایه تان نوازشهای مثبت را مبادله کردید که هم کلامی بود و هم غیر کلامی.

اگر همسایه شما به جای اینکه به شما پاسخ خوشایندی داده باشد به شما اخم میکرد، او یک نوازش منفی غیر کلامی داده بود.

او می توانست به شما نوازش منفی غیر کلامی شدیدتری با مشت کوبیدن به صورت شما بدهد. و اگر به شما نوازش کلامی منفی میداد ممکن بود در جواب «چه روز خوبی!» بگوید آه یا حتی بگوید: «روز خوبی بود ولی تو خرابش کردی.»

شاید تصور شما بر این باشد که افراد همیشه به دنبال نوازشهای مثبت هستند و از نوازشهای منفی اجتناب می کنند. در دنیای واقعی، ما براساس اصل دیگری عمل میکنیم: «هر نوع نوازشی بهتر از نبود آن است.» این عقیده به وسیله مطالعات آزاردهنده و دردناکی که بر روی رشد حیوانات به عمل آمده است تأیید شده است. در یکی از این مطالعات دو دسته بچه موش را در جعبه های مشابه قرار دادند. به یک گروه از آنها روزانه چند مرتبه شوک الکتریکی می دادند و به گروه دیگر شوک داده نمی شد. علیرغم انتظار آزمایش کننده ها، گروهی که شوک الکتریکی دریافت کرده بودند از گروهی که شوک الکتریکی دریافت نکرده بودند رشد بهتری داشتند.

ما مانند آن موشها هستیم. برای ارضای عطش به محرک خودمان می توانیم به همان اندازه که از نوازشهای مثبت بهره می بریم از نوازشهای منفی نیز بهره مند شویم.

ما این را به صورت غریزی در دوران نوزادی میدانیم. تقریبا همه ما این وضعیت را داشته ایم که در دوران اولیه خردسالی و نوزادی ما، زمانهایی وجود داشته که نتوانستیم نوازشهای مثبتی را که نیاز داریم بدست آوریم. در چنین اوقاتی، به فکر افتادیم که روشهایی را برای به دست آوردن نوازشهای منفی به کار بریم. ما این نوازشهای منفی را با وجود این که دردناک بودند، به وضعیت بدون نوازش ترجیح می دادیم.

در زندگی بزرگسالی ممکن است این الگوهای دوران کودکی را بازنوازی کنیم و همچنان به گرفتن نوازشهای منفی ادامه دهیم. این منبع اصلی بسیاری از رفتارهایی است که خودآزاری و خود تنبیهی به نظر می آیند. ما زمانی که بازیهای روانی، و پیش نویس زندگی را بررسی می کنیم. دوباره به این عقیده بر می گردیم.

منبع: (تحلیل رفتار متقابل، یان استورات/ون جونز)

ادامه ی مقالات تحلیل رفتار متقابل را دنبال کنید…