نمودار نوازشی در تحلیل رفتار متقابل
نمودار نوازشی در تحلیل رفتار متقابل
جیم مک کنا نموداری را طرح نموده است که آن را نمودار نوازش نامیده است. این نمودار الگوهای نوازشی را تحلیل می کند و تا اندازه ای شبیه نمودار حالات نفسانی خود (اگوگرام) دوسی است که حالات نفسانی کنشی خود را با استفاده از جدول ستوندار تحلیل می کند.
برای ترسیم نمودار نوازشی ابتدا از نمودار بی ستون استفاده کنید، سپس ستونی در هر یک از چهار مستطیل ترسیم کنید تا به طور شهودی تخمین بزنید که به چه میزان: نوازش میدهید؛ وقتی که به شما پیشنهاد میشود نوازش میگیرید؛ تقاضای نوازش میکنید؛ و از دادن نوازش اجتناب می ورزید.
برآوردهای جداگانه ای تحت عنوان نوازشهای مثبت و منفی به عمل آورید.
فراوانی نوازشهای مثبت به صورت ستونهایی که از محور مرکزی به سمت بالا ترسیم شده اند نشان داده می شوند، در صورتی که نوازشهای منفی به طرف پایین رسم شده اند.
شکل زیر یک نمونه احتمالی از نمودار تکمیل شده نوازشی را نشان میدهد. این نمودار نشان میدهد که این شخص نوازشهای مثبت زیادی نمی دهد، لیکن در دادن نوازشهای منفی دست و دل باز است. او مایل است نوازشهای مثبت را از دیگران بگیرد و اغلب این نوع نوازشها را تقاضا می کند. برداشتی که از خودش دارد این است که به ندرت نوازشهای منفی می دهد و یا خواستار آن است. معمولا از دادن نوازشهای مثبتی که دیگران از او انتظار دارند، پرهیز می کند، ولی آمادگی آن را ندارد که از نوازشهای منفی اجتناب ورزد. اگر شما با این شخص که نمودار نوازشی او چنین است، در رابطه قرار گیرید، چه احساسی خواهید داشت؟
نمونه ای از یک نمودار نوازشی
حال، نمودار نوازشی خودتان را ترسیم کنید. سعی کنید با سرعت و به صورت شهودی این کار را انجام دهید.
در زیر عنوان «خواستن نوازش»، در بخش منفی، زمانهایی را که شما به راههایی غیر مستقیم توجه دیگران را جلب میکنید و برایتان بسیار دردناک و آزاردهنده است، نیز قید کنید. در چنین اوقاتی، شما این باور «کودک» درون را بازنوازی میکنید که: «هر نوع نوازشی بهتر از آن نبود آن است.» به همین ترتیب وقتی بخش منفی را کامل می کنید، در زیر عنوان «اجتناب از دادن نوازش» زمانهایی را قید کنید که شما از دادن نوازشهایی منفی که دیگران به طور غیر مستقیم از شما می خواهند، اجتناب می ورزید.
جیم مک کنا بر این باور است که نمرات نوازشهای مثبت و منفی زیر هر یک از عناوین رابطه معکوسی با یکدیگر دارند. به عنوان مثال اگر شخصی در گرفتن نوازشهای مثبت نمرات پایینی دارد، احتمالا نمرات او در گرفتن نوازشهای منفی بالا خواهد بود. آیا این الگو در راستای نمودار نوازشی کامل شده شما وجود دارد؟
به بررسی نمودار نوازشی خودتان بپردازید و ببینید آیا چیزی هست که خواستار دگرگونی آن باشید.
اگر چنین است، برای پیشبرد کارتان، ستونهایی را که می خواهید، بلندتر کنید. در نظر مک کنا این رویه کاربرد بیشتری دارد تا اینکه ستونهایی را که نمی خواهید کوتاه کنیم. در حالت نفسانی «کودک»، شما احتمالا مایل نیستید که الگوهای نوازشی کهنه را کنار بگذارید، مگر این که چیزی بهتر داشته باشید که جایگزین آنها کنید.
اگر واقعا خواهان دگرگونی نمودار نوازشی خود می باشید، حداقل پنج رفتار را که باعث بالا رفتن آن ستونی که می خواهید بلندتر باشد می شود، یادداشت کنید. این رفتارها را در هفته آینده انجام دهید. به عنوان مثال اگر شما تصمیم دارید و می خواهید نوازشهای مثبت بیشتری به دیگران بدهید، می توانید ستایش وتمجیدی که به طور خالصانه می خواهید از پنج نفر از دوستانتان به عمل آورید و تابحال این کار را نکرده اید یادداشت کنید. سپس آنها را در طول هفته به آنان بگویید.
آیا این نظریه مک کنا درست است که همچنانکه شما طول ستون هایی را که می خواهید بلندتر باشد افزایش می دهید، طول ستونهایی را که می خواهید کوتاهتر باشد در همان ستون به طور خودکار کاهش می یابد؟
منبع: (تحلیل رفتار متقابل، یان استورات/ون جونز)
ادامه ی مقالات تحلیل رفتار متقابل را دنبال کنید…
دیدگاهتان را بنویسید